Beter | Bnr

Kan kunstmatige intelligentie daadwerkelijk artsen vervangen? Hoogleraar Geert Litjens zegt van wel! Wat er allemaal al mogelijk is en waar het naartoe gaat met AI in de zorg hoor je in deze aflevering van BNR Beter.  AI kan allerlei taken van de zorg overnemen. Tenminste, dat wordt beweerd. Maar in werkelijkheid zijn er vooral AI-toepassingen voor radiologen, en zelfs die zijn nog niet beter dan de radiologen van vlees en bloed.  Radiologie  Om te beginnen kan een radioloog namelijk álle foto’s beoordelen, terwijl de huidige AI-toepassingen alleen geschikt zijn voor één type beoordeling. Bijvoorbeeld het beoordelen van de botleeftijd van kinderen met een groeistoornis. Maar ja, zulke beoordelingen krijgen radiologen sporadisch op hun bord. Terwijl ze gemiddeld 100 beelden per dag beoordelen.   Daarnaast kunnen radiologen iets wat AI nog niet kan: redeneren. Zo kan AI een beschadigde long detecteren. Maar een radioloog neemt ook mee dat het een foto is van een oudere patiënt. ‘Eén longontsteking en de longen

Stamcellen van een kind gebruiken om een kapotte knie van een patiënt te repareren. Fascinerend, en ook een beetje eng. In het UMC Utrecht is deze behandeling ontwikkeld. Maar om het dan ook beschikbaar te krijgen voor iedereen, dat is lastig. Het vergt een heel traject aan onderzoek en bewijzen, toegang krijgen tot de juiste stamcellen en vooral de torenhoge kosten     Knieklachten zijn een van de meest voorkomende klachten bij de huisarts. En jaarlijks worden er tussen de 15- en 20.000 knieprotheses geplaatst. Maar dat kan beter. Namelijk met de nieuwe experimentele behandeling, waarbij stamcellen van een kind worden gebruikt om de kapotte knie weer helemaal terug te laten groeien.     Roel Custers is het brein achter dit project. Hij is orthopedisch chirurg aan het UMC Utrecht. In BNR Beter legt hij uit hoe de methode werkt en waarom het beter is dan de gangbare behandeling.   Manon van Daal is bio-ethicus en ziet problemen met de consent die ouders geven als ze stamcellen van hun kinderen doneren en de ho

Vroeger was het vooral voor VERVOER van patiënten, maar tegenwoordig kunnen de  ambulanceverpleegkundigen veel zelf diagnosticeren en behandelen. En dat is ook keihard nodig: want de druk op de Spoedeisende Hulp (SEH) van ziekenhuizen is gigantisch. Geregeld liggen SEH's gewoon vól, en kunnen er niet zomaar meer patiënten worden binnengebracht.  In deze aflevering bespreekt Nina van den Dungen wat de ambulance allemaal precies kan opvangen, en wat er BETER kan. Dit doet ze samen met Chris Bruggeman, manager zorg, innovatie en onderzoek bij de regionale ambulancevoorziening (RAV) Brabant Midden-West-Noord, en Harm van der Pas, SEH-arts bij het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg.    Innovaties Het begint al op de meldkamer. In de zeer nabije toekomst gaat AI de meldkamer centralisten helpen om de ambulances zo goed mogelijk te verspreiden over de regio. Ook wordt er gewerkt aan een AI die meeluistert naar een melding en de centralist helpt om een inschatting te maken wat er aan de hand kan zijn. 

In één ochtend klaar zijn met de HELE bestralingskuur van je tumor. Dat kan dankzij een hightech MRI-scanner, die in het UMC Utrecht is ontwikkeld. Klinkt als een enorme vooruitgang voor kankerpatiënten, maar is dat het ook? En voor wie is dit geschikt? Een op de drie mensen krijgt kanker. Veel patiënten verwachten dan chemotherapie waar je kotsmisselijk van wordt en waardoor je je haren verliest. En als je pech hebt kunnen er ook nog wekenlange sessies met bestraling bijkomen.   Kankerbehandelingen Maar zo hoeft een kankerbehandeling er helemaal niet uit te zien. Oncoloog Guus Bol vertelt in deze podcast dat kankertherapieën veel diverser zijn dan mensen vaak denken. 'Je hoeft lang niet altijd misselijk te worden van een chemo behandeling en als je een bestralingsbehandeling krijgt, hoeft dat nu niet meer altijd zes weken elke dag te zijn.'   MRLinac Voor dat laatste doelt hij op het revolutionaire bestralingsapparaat dat het Universitair Medisch Centrum heeft uitgevonden. Dit bestralingsapparaat geeft live

BNR Beter is terug! Het programma over innovaties in de zorg. Dit is de eerste aflevering van een gloednieuw seizoen. In dit programma focussen we ons op de zorg van MORGEN, waarin er – hopelijk - nóg betere zorg kan worden geleverd met behulp van nieuwe technieken, digitalisering én natuurlijk met de onmisbare handen aan het bed. Hoe maken we de zorg elke dag BETER?    Medicatie  Een onmisbaar element in de zorg is medicatie: maar pillen en tabletten zijn voor volwassen patiënten ontworpen. Voor kinderen is het samenstellen van de juiste medicatie een enorme opgave. Zij kunnen niet de volwassenendoses slikken. En dan is er ook nog het hele slik-probleem. Voor de meeste kinderen is het al ingewikkeld om een paracetamolletje door te slikken. Zelfs als die een 'lekker’ smaakje hebben. Laat staan een halve hand vol verschillende pillen, wat voor ernstig zieke kinderen wel nodig is.   De oplossing die hier nu meestal voor bedacht wordt is vaak dat het medicijn opgelost wordt in een drankje. Maar ook daar zijn all

BNR Beter is terug van weggeweest! In dit gloednieuwe seizoen interviewt presentator Nina van den Dungen specialisten, verpleegkundigen en wetenschappers over de nieuwste zorginnovaties. Wat zijn de nieuwste kankerbehandelingen? Hoe helpt AI de zorg? En welke apparaten maken het werk van artsen en verpleegkundigen makkelijker? Welke wearables kunnen helpen om ernstige ziektes te voorkomen?  In BNR Beter – Over de zorg van morgen laten we zien welke oplossingen er bedacht worden. Hoe deze in de praktijk uitpakken en hoe patiënten en zorgprofessionals hiermee geholpen worden.   Nina gaat samen met redacteur Sterre ten Houte de Lange op reportage naar de ziekenhuizen, UMC’s, zorginstellingen en laboratoria en testruimten waar deze nieuwe technieken worden ontworpen of voor het eerst worden ingezet in de patiëntenzorg.   De vraag die we ons elke aflevering stellen: wat is het probleem waar de zorgprofessionals en patiënten tegenaan lopen? Wat is de oplossing die bedacht is? Is deze oplossing efficiënter, effectie

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast!  Komt er na 40 jaar  eindelijk een einde aan de allesvernietigende wereldwijde HIV-epidemie? Vier mensen zijn inmiddels genezen, maar hoe dan? En wat is de volgende stap? Hoelang zal het nog duren voor hiv helemaal de wereld uit is?   Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  'Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast! Double Dutch krijgt een hele andere betekenis als PrEP op de markt komt. PrEP beschermd tegen hiv, maar is in Nederland lang niet voor iedereen beschikbaar. Een politieke keuze waardoor de protesten weer aanzwellen en de politiek en activisten ouderwets lijnrecht tegenover elkaar staan.   Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  'Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast! Na járen aanmodderen is er eindelijk een goed werkend medicijn. Mooi, maar ook een enorme omschakeling, als je tot voor kort leeft alsof elke dag je laatste kan zijn. En dan doen Zwitserse wetenschappers een fascinerende en baanbrekende ontdekking..  Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  'Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast!  "Fight AIDS, Act up.’ Jongeren eisen op radicale wijze een stoel aan tafel bij politiek en wetenschap. Hun lot ligt in de handen van beleidsmakers, onderzoekers en grote farmaceuten. Het is een kwestie van leven of dood. De aidsepidemie grijpt om zich heen en de tijd dringt...   Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast!  Het leven vieren. Niets wordt belangrijker dan dat als in de jaren 80 en 90 HIV rondwaard in het Amsterdamse nachtleven. Overdag een begrafenis, in de avond een feest om het verdriet te vergeten. En dat terwijl veel jongeren nét uit de kast durven te komen.   Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  'Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van de makers van BNR Beter, een nieuwe podcast! Als de eerste Nederlandse HIV-patient in 1982 het ziekenhuis binnenstapt is de wereld nog onwetend over de grootse epidemie die zich over landsgrenzen verspreid. Er zijn geen medicijnen, en mensen zijn bang en wanhopig. Maar die roerige jaren 80 liggen inmiddels achter ons, hoe is het om nu, 40 jaar later, HIV te hebben?  Presentatie: Loiza Lamers & Angela Groothuizen  'Uitgedokterd: HIV’ is een redactioneel onafhankelijke podcast, gemaakt door BNR. Dit eerste seizoen is mogelijk gemaakt door Viiv Healthcare. De sponsor had geen enkele invloed op de sprekers of de inhoud van de podcast.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Nederlandse zorg en het leger werken veel samen. Nederlandse artsen en verpleegkundigen zijn oproepkrachten van het leger, helpen bij de trainingen van militaire medics en andersom werd het leger in de coronatijd ingezet ter ondersteuning van de ziekenhuizen.  Sebastiaan Vermeulen is het dagelijks leven anesthesioloog in het Erasmus MC in Rotterdam en reservist luitenant-kolonel en vertelt over wat hij in defensie leerde en kon bijdrage.   Zorgvernieuwers In de verpleeghuizen is het hollen of stilstaan. Iedereen moet tegelijkertijd uit bed en aan tafel, waarna de verpleegkundigen even op adem kunnen komen voor de lunch-gekte weer losbarst. Het levert korte dienstjes op, en het haastig werken doet altijd afbreuk aan de kwaliteit van de zorg.   Tonos Care heeft hier iets op bedacht: een app die met behulp van een slim algoritmen veel betere roosters kan maken voor patiënt én verpleegkundige.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een hoofd vol watten, slappe spieren, weinig concentratie en vooral geen veerkracht voor zelfs maar de kleinste tegenslagen. Een gebroken nacht kan je opbreken. Maar liefst een op de vijf mensen heeft slaapproblemen. Zij vallen moeilijk in slaap of worden te vroeg wakker. Neuroloog en somnoloog Claire Donjacour, werkzaam bij Stichting Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN), weet alles over slaapproblemen, slaapziekten, slaaphygiëne en leefstijlregels om beter te slapen. Een van haar opmerkelijkste tips: ga mínder lang in bed liggen als je slaapproblemen hebt.   Zorgvernieuwers  De meeste wetenschap bouwt voort op de reeds bekende theorieën, technieken en bewezen effectieve behandelmethoden. Maar wat zou er gebeuren als dokters gebruik zouden maken van de ervaringen van patiënten en díe theorieën, technieken en behandelingen zouden testen?   Met die insteek startte hoogleraar moleculaire biologie in het Amsterdam UMC Bianca Brundel vijf onderzoekslijnen naar boezemfibrilleren. Ze gaat onderzoeken of en ho

Het festivalseizoen is in full swing. Maar rock en roll kan niet zonder alcohol en drugs vinden sommige mensen. Met die middelen vervagen de grenzen en dan gaat  flirten wel eens iets mis.  Sterker nog, val al het seksueel grensoverschrijdend gedrag vindt 61 procent plaats tijdens het uitgaan. Ymke Kelders, programmamedewerker seksualiteit en zorg bij Rutgers vertelt over de campagne ‘Ben jij ok?’. Wat betreft drugs ontmoedigd het Trimbos-instituut al het drugsgeruik Maar voor de koppige pillenslikker, heeft drugsonderzoeker Laura Smit-Rigter harm-reductie-tips. Zorgvernieuwers Het is zomer en dus is het teken-seizoen. Onderzoeker Freek van de Schoor maakt ons iets minder bang voor de parasiterende bloedzuigers. Slechts 2% van alle mensen met een tekenbeet krijgt ernstige klachten door de ziekte van Lyme. Hij vertelt erover en over het nut en de onzin van testen op Lyme.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Eenzaamheid is net zo ongezond als het roken van 15 sigaretten per dag. Tweederde van de ouderen is eenzaam en sinds corona is er een nieuwe groep eenzame ouderen bijgekomen. Ouderenpsychiater en voorzitter van de van de NVvP-afdeling ouderenpsychiatrie Didi Rhebergen maakt zich hierover grote zorgen en vertelt hoe je eenzaamheid en depressie kan herkennen bij een oudere en wat er tegen te doen.  Zorgvernieuwers In het Catharine ziekenhuis in Eindhoven gebruiken ze Artificial Intelligence om hartfalen te detecteren. Elk jaar wordt bij ongeveer 40.000 patiënten in Nederland hartfalen vastgesteld, maar diagnostiek duurt nu nog heel lang. AI, artificial intelligence, kan die diagnostiek waarschijnlijk enorm versnellen.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Stop met de overdaad aan vitaliteitsworkshops. HR-afdelingen zouden veel kritischer moeten kijken naar de impact van hun eigen interventies en hun bestuurders om de oren moeten slaan met data.   Er is een schreeuwend personeelstekort in de zorg en met de vergrijzing gaat dat tekort nog veel meer oplopen. Daarom moet er goed gezorgd worden voor de mensen die in de zorg werken.   Maar dat lukt nu nog niet. Het ziekteverzuim in de sector ligt met 7 procent boven het Nederlandse gemiddelde van 5 procent.  Anouk ter Arve, programmamanager bij IZZ, begeleidt al tien jaar zorgorganisaties in het gezond en veilig werken. Ze ziet al tien jaar dezelfde fouten en oplossingen en schreef er het boek over Zuurstof voor zorgprofessionals.  Zorgvernieuwers  Hoe kan de zorg en behandelingen beter, slimmer, efficiënter en effectiever? In zorgvernieuwers deze week de bodymap tool. Een online gesprekstool waarmee jongeren met een chronische aandoeningen en hun hulpverleners behandellast kunnen bespreken. Femke van Schelven

De helft van de volwassenen overgewicht en als het zo doorgaat krijgt een op de drie mensen diabetes type 2. Daarom zet het Diabetesfonds zich in voor een gezondere leefomgeving, waarin het betaalbaar en makkelijk is om gezond te eten. Diena Halbertsma is de kersverse directeur van het Diabetesfonds. Ze was hiervoor 16 jaar directeur bij het Longfonds, waar ze een vergelijkbare taaie klus had: zorgen dat Nederlanders stoppen met roken. Ze vertelt hoe ze hoop houdt bij zo'n schijnbaar onmogelijke klus.   Zorgvernieuwers  Bij de diagnose ALS verandert er veel in het leven van de patiënt. Het lichaam werkt steeds minder goed mee. Daarom worden ALS-patiënten begeleid door een groot team van specialisten. Maar die terugkerende ziekenhuisbezoeken zijn ook erg vermoeiend.   Met deze klacht is Esther Kruitwagen- van Reenen, revalidatiearts bij het UMC Utrecht, aan de slag gegaan. En met een groot team van specialisten en technici heeft ze een app ontwikkeld die het leven van de patiënt vergemakkelijkt en de zorg

De zorg kan wel wat ontwerpkracht gebruiken. Want als genezing niet meer mogelijk is, dan is medisch denken niet afdoende. De patiënt moet veel meer gezien worden als mens met een leven. Ontwerpers kunnen de vraag verhelderen en oplossingen binnen de gegeven context bedenken.  Judith Rietjens doet onderzoek naar zelfmanagement van patiënten en ontdekte dat ontwerpers hier heel goed bij kunnen helpen. Op dit moment loopt een grote studie naar het programma Leven met kanker, een programma voor lotegenotencontact voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn, en hun naasten.   Ook werkt Rietjens aan manieren om de zorg beter vorm te geven, bijvoorbeeld door een zorgpad in kaart te brengen als een metrokaart.   Sociaal ontwerper Lotte de Haan ondersteunt mensen met een beperking in het bedenken en verbeteren van hulpmiddelen waardoor deze mensen meer autonomie krijgen en minder zorg nodig hebben.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Magnesium is net zo belangrijk als haar evenknie calcium, maar veel minder bekend. Een magnesiumtekort kan spierkrampen, vermoeidheid en depressie veroorzaken.   Microbioloog Jeroen de Baaij van het Radboudmc nn zijn collega onderzoeker en nefroloog Tom Nijenhuis onderzoeken de oorzaken van magnesiumtekort en hoe deze te behandelen.   Zorgvernieuwers  Met een QR-code naast de deur van bewoners, kunnen medewerkers van ouderenzorgorganisatie Cardia simpel en veilig de belangrijkste gegevens van bewoners scannen. Het scheelt medewerkers tot een half uur per dienst en levert meer privacy op voor de patiënten.   See omnystudio.com/listener for privacy information.