Felix & Sofie

Wat hebben het klimaatprobleem, bullshit jobs, nieuwe media en de Golfoorlog met elkaar te maken? Precies! Jean Baudrillard. In deze aflevering gaan Josefien, Floris en Kasper opzoek naar de relevantie van zijn werk voor het denken van nu. Ook leggen ze haarfijn uit waarom volgens Baudrillard de realiteit altijd nep is, wat een simulacra eigenlijk is en waarom hyperrealiteit niet iets is waar je blij van wordt. Veel luisterplezier!

///

Talloze sci-fi films suggereren al decennia lang dat we onze brein op termijn kunnen up- en downloaden. Inmiddels wordt dit principe ook door verschillende wetenschappers overgenomen, ontwikkeld en getest. Maar is dat eigenlijk wel uitvoerbaar? Felix & Sofie redactielid & neurofilosoof Linde van Schuppen denkt stellig van niet. Maakster Josefien van Poppel en redactielid Sophie van Balen gaan met haar in gesprek.

///

Felix & Sofie 14 - Is de Rede nog wel te redden? by

Tegenwoordig zijn er hele veilige tests om in een vroeg stadium van de zwangerschap de medische conditie te achterhalen van het ongeboren kind. Is het nodig of zelfs belangrijk om zo'n test te doen? En als het embryo Syndroom van Down heeft of een andere afwijking, mag dit dan zonder gewetenswroeging weggehaald worden? Dit bespreekt filosoof en schrijver Marcel Zuijderland in zijn boek 'Gentest of geen test?' samen met mede-Felix en Sofie redactielid Linde van Schuppe en maakster Josefien van Poppel.

///

Kan je als filosoof op de barricade gaan staan of moet je langs de zijlijn blijven? We nemen je mee vanaf het Duits idealisme van Hegel langs het materialisme van Marx naar het nieuwe materialisme om het antwoord op deze vraag te vinden. In deze aflevering zoekt maakster Josefien van Poppel de mogelijkheden van de filosoof om te rebelleren uit met redactieleden Floris van der Burg en Kamiel Feiertag.

Wiens verstand verdwaalt er niet in het zwarte gat van de moderne fysica? Terwijl het voor de gewone sterveling al nauwelijks te bevatten is hoe Einstein tijd en ruimte met elkaar verknoopte, denderen de huidige natuurkundigen door met wilde theorieën over donkere materie, supersnaren, quarks, opgerolde dimensies en multiversa. Verward blijven we achter in onze eigen universum. Of we halen onze schouders erover op, want het gaat niet over ons tenslotte. Niets is minder waar. GPS systemen zouden niet werken zonder toepassing van de speciale relativiteitstheorie, je smartphone is een doosje vol toegepaste kwantummechanica. Het internet, zonnecellen, MRI-scanners, ga maar door. Onze leefomgeving zit vol met exotische natuurkunde. Uiteindelijk zijn wijzelf een en al natuurkunde. De natuurkunde beschrijft onze werkelijkheid of op zijn minst een groot deel daarvan, met haast niet te begrijpen, exotische theorieën die ver van onze ervaring staan. Als dat zo is, is de natuurkunde dan zelf metafysica geworden? Ze be

De mens is geen vreemde van de leegte. Door alle dagelijkse beslommeringen heen schijnt een besef van zinloosheid: van een gebrek aan dwingende, noodzakelijke redenen voor het bestaan. Is deze zinloosheid leegte? En wat is leegte? Kierkegaard pleitte voor een ironische omgang met het leven vanuit een besef van leegte. Het subject dat geen bedoeling heeft en dat van zichzelf weet, zo leert Kierkegaard, verlaat zich op de ironie. Maar is er niet ook wat te zeggen voor een niet-ironische, ernstige omgang met de leegte? De ervaring van zinledigheid duidt immers ook op de mogelijkheid van een ander leven. Verdient die mogelijkheid geen serieuze aandacht? En als dat zo is, kunnen we het dan filosofisch onderbouwen? De Italiaanse filosoof Giorgio Agamben ziet hoe de ervaring van leegte, van het gebrek aan een zin van het leven, een unieke ervaring is: ze laat ons de wereld zien als mogelijkheid. Men kan 'de wereld in zijn niet of nog-niet betekenen zien', schrijft Ype de Boer op brainwash. Maar dat de mens naar le

De ervaring van leegte is geen mens vreemd. Met zijn existentialistische filosofie benadert Jean-Paul Sartre het begrip 'leegte' op twee niveaus: op een ontologisch niveau gaat hij in op de essentie van leegte en op een persoonlijk/maatschappelijk niveau koppelt hij een gevoel van leegte aan de onmogelijkheid om samen te vallen met je identiteit. In deze aflevering onderzoekt maakster Josefien van Poppel de Sartriaanse leegte met redactieleden Kasper Bockweg en Sophie van Balen.

Wat hebben feminisme, informatietechnologie en het antropoceen met elkaar te maken? Juist ja, dat is natuurlijk Donna Haraway! Haraway is één van die filosofen die wereldberoemd is in de kleinste niches en op handen wordt gedragen in de kunstwereld, maar eigenlijk steevast vergeten wordt in de lijsten met grote filosofen. Toch heeft haar Cyborgmanifest uit 1984 juist nu weer zeggingskracht en daarom nemen we in januari deze revolutionaire tekst bij Felix & Sofie onder de loep. Het cyborgmanifest zou je een post-feministische, post-marxistische, techno-politieke filosofie kunnen noemen, al schiet zelfs dat tekort (en te over). Haraway beschrijft hoe de wereld omgevormd wordt tot kenbare informatie, tot data, die samenkomt in bio-politieke systemen. De minitieuze controle die hiervan uitgaat is kenmerkend voor de verwoestende krachten van het kapitalisme, maar ook van het antropoceen. Als tegenbeweging breekt Haraway met de dualismen die ons helpen de wereld in te delen: man-vrouw, mens-machine, waar-onwaar,

In 1984 schreef Donna Haraway haar Cyborg Manifesto, waarin zij de Cyborg als metafoor gebruikt om tegen vaste identiteiten en tegenstellingen te ageren. Recent is dit werk weer enorm in populariteit gegroeid omdat het nog zo ontzettend actueel is. In de 11e aflevering van de Felix & Sofie podcast interviewt maakster Josefien van Poppel redactieleden Sophie van Balen en Trijsje Franssen over dit invloedrijke manifest.

Vanuit de op wiskunde gestoelde theoretische natuurkunde worden vandaag de dag theorieën gevormd en toegepast, die pertinent empirisch niet-verifieerbaar zijn. Maar de natuurkunde is van oorsprong juist een discipline die zich met de waarneembare en verifieerbare werkelijkheid heeft beziggehouden. Hoe strookt dat met elkaar? En welke rol zijn er in dit kader weggelegd voor de metafysica? In de 10e podcast onderzoekt maakster Josefien van Poppel dit met Felix & Sofie redactieleden Ernst Meijer en Kamiel Feiertag. Sprekers op dinsdag 18 december: dr. Margriet van der Heijden, Prof. dr. Lieven Decock, Prof. dr. F.A. Muller. Op de foto: Erwin Schrödinger

Sinds enkele jaren noemt Beyoncé zichzelf een feminist en heeft ze dit begrip hiermee weer hip gemaakt. Ook andere diva's uit het verleden zoals Bette Davis zouden geherinterpreteerd kunnen worden als feministische iconen. Toch voldoen zij ook nog steeds aan alle schoonheidsidealen en lijken zij mannen te willen behagen. Ben je dan wel een echte feminist? En moet je als feminist consistent zijn? Met Felix & Sofie redacteuren Marcel Zuijderland en Linde van Schuppe gaat maakster Josefien van Poppel hierover in gesprek.

Is psychoanalyse vandaag de dag nog relevant? Welke elementen uit deze bekritiseerde stroming moeten we overboord gooien en welke moeten we nieuwe toepassingen voor vinden? Samen met redactieleden Kamiel Feiertag en Floris van der Burg gaat maakster Josefien van Poppel op zoek naar antwoorden aan de hand van o.a. het gedachtegoed van Zlavoj Zizek.

Zijn we anno 2018 wel zo seksueel bevrijd? En hoe verhoudt deze seksuele vrijheid zich tot macht? Maakster Josefien van Poppel gaat in op deze vragen met Felix & Sofie redactieleden Sophie van Balen en Linde van Schuppe, met als uitgangspunt Foucaults werk The History of Sexuality.

In deze aflevering van Felix & Sofie de inleiding onderzoekt maakster Josefien van Poppel samen met redacteuren Kasper Bockweg en Floris van der Burg het potentialiteitsbegrip van Giorgio Agamben aan de hand van o.a. zijn Paulus-lezing.

In een tijd waarin kunstenaars en performers worden bekritiseerd om hun gedrag en politieke voorkeuren reist de vraag: als je naar kunst kijkt, communiceer je dan met een werk of ook met de kunstenaar? En kun je met kunst ervaringen overbrengen die je met woorden niet kan communiceren? Josefien gaat hierover met Felix & Sofie moderatoren Linde van Schuppen en Trijsje Franssen in gesprek.

We leven in een tijd van 'alternatieve feiten'. Voor zover je ervan uit kunt gaan dat er één waarheid is, is deze in de media noch de politiek helder te onderscheiden. Wat is de politiek in deze tijd dan nog waard? In deze vierde podcast van Felix & Sofie gaat maakster Josefien van Poppel in gesprek met redactielid en moderator Kamiel Feiertag om te onderzoeken hoe je post truth politics filosofisch kunt inkaderen en wat de implicaties van deze heersende orde zijn.